گبههای قشقایی به عنوان یکی از شاخصترین نمونههای دستبافتهای عشایری ایران، همواره توجه بسیاری از هنرشناسان و علاقمندان به هنرهای سنتی را به خود جلب کردهاند. گبه قشقایی دستبافی که در اینجا مورد بحث قرار میگیرد، به رنگ خودرنگ طوسی مایل به قهوهای بافته شده است و دارای ویژگیهای منحصربهفردی است که آن را از سایر گبهها متمایز میکند.رنگ خودرنگ طوسی مایل به قهوهای این گبه، از پشم طبیعی گوسفندان به دست آمده و هیچ گونه رنگآمیزی مصنوعی در آن به کار نرفته است. این امر نه تنها نشاندهنده احترام بافندگان به طبیعت و استفاده از مواد طبیعی است، بلکه به این گبه یک زیبایی ساده و اصیل میبخشد که با گذشت زمان نیز جذابیت خود را حفظ میکند.یکی از نکات بارز این گبه، پنج نقش متمایز است که روی آن بافته شده است. هر یک از این پنج نقش شامل پنج طرح کوچک است که متشکل از چهار بز و یک درخت در مرکز است. این طرحها با دقت و هنرمندی زیادی اجرا شدهاند و نشاندهنده ارتباط عمیق بافنده با طبیعت و تأثیر گیاهان و حیوانات در زندگی روزمره عشایر است. حضور بزها در این طرحها ممکن است نمادی از زندگی عشایری و دامداری باشد، در حالی که درخت مرکزی نشاندهنده اهمیت گیاهان و طبیعت در فرهنگ و زندگی عشایر قشقایی است.ظرافت و دقت در اجرای این نقشها نشان از مهارت بالای بافنده دارد. استفاده از طرحهای کوچک و جزئیات دقیق، نیازمند تمرکز و حوصله زیادی است که تنها بافندگان با تجربه و ماهر قادر به انجام آن هستند. این نقوش به خوبی توازن و هماهنگی را در سراسر گبه حفظ کرده و به آن جلوهای ویژه میبخشند.یکی دیگر از ویژگیهای برجسته این گبه، وجود ابرش در سراسر آن است. ابرش به تغییرات ناهمگون در رنگ پشم گفته میشود که ناشی از تفاوت در رنگهای طبیعی پشم گوسفندان مختلف است. این تغییرات رنگی طبیعی، به گبه یک بافت و جلوه منحصربهفرد میبخشد و زیبایی آن را دوچندان میکند. وجود ابرشها نه تنها نشانهای از اصالت و طبیعی بودن گبه است، بلکه به آن یک حس زندگی و حرکت میدهد که در هیچ گبه دیگری به این شکل یافت نمیشود.ابعاد این گبه 190 در 156 سانتیمتر است که اندازهای مناسب برای استفاده در فضاهای مختلف خانه است. این اندازه، گبه را به یک گزینه عالی برای تزیین و گرمابخشی به فضای داخلی خانهها تبدیل میکند، چه به عنوان فرش اصلی یک اتاق نشیمن و چه به عنوان یک فرش تزیینی در اتاق خواب یا دفتر کار.یکی از ویژگیهای دیگر این گبه، تقریباً قرینه بودن طرحها از چپ و راست است. این قرینگی نشاندهنده دقت و هنر بافنده در ایجاد توازن و هماهنگی در طراحی است. قرینگی در هنرهای دستی به ویژه در بافت گبهها، همواره به عنوان نشانهای از مهارت و تخصص بافنده مورد توجه قرار گرفته است. ایجاد طرحهایی که از لحاظ چپ و راست تقریباً قرینه باشند، نیازمند دقت زیادی در حین بافت است و این نشاندهنده تعهد و تخصص بافنده در خلق یک اثر هنری بینظیر است.این گبه قشقایی دستباف، با رنگهای طبیعی، طرحهای دقیق و منحصربهفرد، وجود ابرش و ابعاد مناسب، یک نمونه برجسته از هنر و صنعت دستی ایران است. هر یک از این ویژگیها به تنهایی میتواند دلیلی برای ارزشمندی این گبه باشد، اما ترکیب همه اینها با هم، آن را به یک اثر هنری بیبدیل تبدیل میکند که نه تنها زیبایی و اصالت را به هر فضایی میآورد، بلکه نشاندهنده تاریخ، فرهنگ و هنر غنی عشایر قشقایی است.